Sluit icoonTerug icoon

Ook woningen met een monumentenstatus kun je verduurzamen

wo 23 mei 2018 - Verbeteren van rijks- en gemeentelijk erfgoed kán, met respect voor monumentale waarde

Je huis verduurzamen. Steeds meer mensen zien het belang ervan in. Maar hoe doe je dat als je in een gemeentelijk of zelfs een rijksmonument woont? Of in een huis dat in een beschermd dorps- of stadsgezicht staat? Kun je dan zomaar alle registers opentrekken richting nul op je energierekening? Nee, niet zomaar. Maar het kan wel degelijk. Al moeten de ingrepen wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Die komen erop neer dat de maatregelen de monumentale waarde van het pand niet mogen aantasten.

Omgevingsvergunning bij monumenten: een kwestie van maatwerk

Als het verduurzamen ertoe leidt dat een monument of een pand in een beschermd dorps- of stadsgezicht wordt gewijzigd, moet je een omgevingsvergunning aanvragen. Dit kan via www.omgevingsloket.nl. Je aanvraag wordt dan voorgelegd aan de Erfgoedcommissie. Die commissie toetst of de voorgenomen werkzaamheden de monumentale waarde van het pand intact houden. De Erfgoedcommissie neemt jouw belang nadrukkelijk in de afweging mee. Het gaat steeds om maatwerk. Maatregelen die bij het ene monument of pand goed in te passen zijn, zijn dat bij een ander monument of pand niet. Je kunt voorafgaand aan je aanvraag overigens ook eerst advies aan de Erfgoedcommissie vragen. Dat doe je via een principeverzoek. Daarmee leg je je plannen eerst aan de commissie voor, waarna je een beeld krijgt van wat er zoal mogelijk is. Dat vergroot de kans op een succesvolle aanvraag. Een principeverzoek dien je eveneens in via www.omgevingsloket.nl.

Ook bij monumenten niet altijd omgevingsvergunning nodig

Voor een aantal specifieke werkzaamheden is het niet nodig een omgevingsvergunning aan te vragen. Meer informatie hierover is verkrijgbaar bij de beleidsmedewerker Cultuurlandschap, erfgoed en recreatie van de gemeente Nissewaard: 14-0181.

Laat ingrepen uitvoeren door erkende restauratiearchitect

Omgevingsvergunning of niet, het is verstandig je maatregelen door een erkende restauratiearchitect te laten uitvoeren. Hij of zij zal twee uitgangspunten hanteren: de ingrepen moeten omkeer zijn en ze mogen niet zichtbaar zijn. In de Welstandsnota 2017 staat waar duurzaamheidsmaatregelen bij dit soort panden in het algemeen aan moeten voldoen. Voor het plaatsen van zonnepanelen zijn specifieke regels in deze nota opgenomen (paragraaf 4.1).

Foto bovenaan: dak met zonnepanelen bij een eendenkooi in Schipluiden (foto: Michel Mees, Collectie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed).
Foto middelste rij, links: achterzetglas in de Bibliotheek der Letteren van de Universiteit Utrecht (foto: René de Wit, Metaglas (www.achterzetraam.nl)).
Overige foto's: voormalig schoolgebouw in beschermd stadsgezicht in Leiden, met zonnepanelen en warmtepomp die vanaf straatniveau niet zichtbaar zijn (foto's middelste rij, midden en rechts: Brigitte Kroone (kroonefotografie.nl); foto onderaan: Wouter van der Sar, Collectie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed).
Architect duurzame herbestemming schoolgebouw Leiden: Ronald van der Voort (www.atelier-space.nl).